اقتصاد دانش بنیان

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، آخرین «سرآمد» در سال 1395 و سی و سومین شماره اش، در حالی منتشر می شود که موضوع تحریم ها و نقش علم و فناوری در تهدید و تحدیدهای آن، هر دم شکل و رنگی تازه می یابد. به اعتقاد راسخ بزرگان نظام، «اقتصاد مقاومتی» چاره بی عیب و نقص تحریم زدگی است. این مقوله لاجرم با «اقتصاد دانش بنیان» است که می تواند به منصه ظهور برسد و رونق زیست بوم نوآوری و کارآفرینی هم در این میان واجب و گریزناپذیر.

عدو سبب خیر شود

بر همین مدار، پرویز کرمی سردبیر «سرآمد» در شماره سی و سوم، یادداشتی نوشته و نکته های را طرح کرده است از این باب که «چگونه تحریم ها سبب تقویت بنیه های علمی و فناوری ما می شوند». او در این متن آورده است: «بحث اقتصاد مقاومتی از خیلی جهات حائز اهمیت است. ما اگر در برابر تحریم ها و تهدیدها قرارش دهیم، می فهمیم که معنی اش چیزی نیست جز تبدیل تهدید به فرصت. در واقع «عدو» می تواند سبب خیر شود و ما را از این ضعف و فتور اقتصادی بیرون بیاورد... از روی شواهد و قرائن می شود فهمید که اسباب و لوازم مهیاست و برای اقدام و عمل اقتصاد مقاومتی و در ذیلش اقتصاد دانش بنیان همه مایحتاج اولیه فراهم است...»

مهارت کار گروهی را یاد بگیریم

سالهاست که یکی از مشکلات اجتماعی و فرهنگی ما ایرانیان؛ نداشتن روحیه کار گروهی است. گر چه این موضوع اصالت علمی و اجتماعی نمی تواند داشته باشد و مثال های بسیاری می توان بر نقض این غرض آورد. اما حداقل می توان از آن، به عنوان یک عارضه در بخش هایی از جامعه یاد کرد. دکتر اصغر آقامحمدی از برگزیدگان جایزه علامه طباطبایی هم در گفت وگو با «سرآمد» از کم بودن مهارت کار گروهی در دانشجویان، گلایه کرده است. این نخبه علمی همین امر را از علل مهاجرت برخی فارغ التحصیلان می داند و پیشنهاد می کند: «باید ببینیم که چه عواملی باعث می شود که دانشجو از ایران مهاجرت کند و آنها را کم کنیم و عوامل ماندگار شدن دانشجویان را در کشور افزایش دهیم. این عوامل مشخص هستند؛ امید به آینده، امنیت شغلی، فراهم بودن زمینه پژوهش، در اختیار داشتن امکانات، داشتن پشتوانه مالی برای امور پژوهشی و... اینها چیزهایی است که یک پژوهشگر به آن نیاز دارد، چه بسا حقوق آنچنانی هم نخواهد ولی دوست دارد بتواند کاری را که می خواهد انجام دهد.»

با فضای واقعی بازار آشنا شویم

ارتباط صنعت و دانشگاه و نقطه اتصال حاصل از آن، یعنی بازار، از نکته هایی است که اگر موضوعش حل شود، شیرینی های بسیاری به دنبال دارد. مسوولان و فعالان حوزه علم و فناوری در دولت یازدهم هم، تمرکز بیشتری بر این موضوع و مقوله تجاری سازی فناوری دارند. مصطفی منصوری آرانی از فعالان حوزه فناوری که چندی پیش در جلسه دیدار نخبگان جوان فردا با مقام معظم رهبری به نکته هایی در این باره اشاره کرده بود. او به «سرآمد» به آشنا نبودن دانشجویان با فضای واقعی بازار اشاره کرده و گفته است: «مشکلات بخش تولید و صادرات به یک ساز و کار ساده برمی گردد. از یک طرف سرمایه دست افرادی است که تولید را نمی شناسند، از طرف کار صادرات را هم دست افراد متخصص نمی دهند. در واقع نمی توانند افراد متخصص را به راحتی پیدا کنند. چون متاسفانه کسی که در دانشگاه مدیریت بازرگانی خوانده، نمی داند با صنعت باید چطور برخورد کند. آموزش های آکادمیک ما به هیچ عنوان با محیط واقعی سازگار نیستند. فارغ التحصیلان ما تئوری ها را خوب می دانند ولی در مرحله عملی بی سواد هستند و به درد بازار نمی خورند. اینها باید حداقل پنج سال هم در بازار کار کنند تا لیسانس بازار بگیرند.»

زبان فضای مجازی را روان کنیم

با برگزاری رویدادهایی همچون جشنواره ملی فرهنگی و هنری «ایران ساخت»، دیگر برای همگان به اثبات رسیده است که فضای مجازی نقشی مهم در پیشبرد فعالیت های کارآفرینی بازی می کند. موسیقی اسوار نویسنده و مترجم ادبیات که معتقد است زمان، میرا نیست، می گوید که «زبان فضای مجازی الکن است. به اعتقاد او: «علم مدام گسترش دارد و پیشرفتی سریع. باید متناسب علم، آن هم با این دامنه وسعت، سرعت پیشرفت و تنوع شاخه های گوناگون علم و دانش، واژه های متناسب در کشورهای مبدا وضع شود. سرعت فرآیند انتقال دانش بین کشورها معمولا از سرعت واژه سازی در کشور مقصد سریع تر است. فرصت می خواهد تا زبان خودش را با این انتقال دانش سازگار کند و این طبیعی است.»

از علم به ثروت برسیم

اما بخش ثابت «سرآمد» یعنی گفت وگو با فعالان فناوری و دانش بنیان، در شماره سی و سوم، با انسیه رشوند؛ فعال فناور در حوزه پزشکی مربوط می شود. این کارآفرین فعال کشور با اسم رمز «تبدیل علم به ثروت» فعالیت اش را پی گرفته است. او در گفت وگویش با سرآمد ابراز می کند: «شرکت های دانش بنیانی که از طریق علم به سوی ثروت حرکت می کنند، به دلیل نداشتن مشاورهای خوب که افراد را هدایت کنند، درگیری زیادی دارند. مثلا من که تا به حال در سیستم علمی بوده ام، اگر بخواهم یک شرکت دانش بنیان تاسیس کنم از کجا باید شروع کنم؟ گرفتن مجوزها چره مراحی دارد؟ خب در این زمینه هیچ راهنمایی وجود نداشت و ما برای فهمیدن جوان این سوال ها زمان زیادی از دست دادیم. البته الان اوضاع خیلی بهتر شده و مشاوره هایی برای افرادی که می خواهند شرکت دانش بنیان تاسیس کنند، انجام می شود.»

یا علی آبدار از دیگر کارآفرینانی که پای گفت وگو با «سرآمد» 33 نشسته، از فواید هنرمندانه بازار آنلاین نکته های ظرفیتی گفته است. به زعم او: «بی شک دولت ها باید از کسب و کارهای آنلاین حمایت کنند، چون اقتصاد فردا به دست همین کسب و کارها است.»

در بخش های دیگر «سرآمد» سی و سوم، مطالب متنوع بسیاری را در حوزه نخبگانی، کارآفرینی و فناوری ارائه شده است که مخاطبان با در اختیار داشتن نرم افزار کدخوان در موبایل های هوشمندشان، می توانند از کدهای QR تعبیه شد در این ماهنامه، فیلم  های مرتبط را ببینند و دریافت کنند.

سی و سومین ماهنامه خبری، علمی، آموزشی و تحلیلی «سرآمد» به صاحب امتیازی بنیاد ملی نخبگان، مدیرمسوولی سورنا ستاری و سردبیری پرویز کرمی ویژه اسفندماه و در 132 صفحه منتشر شده است.